Het verrassende nieuwe Nederland

We starten de reis met een bezoek aan het Museum Valkhof te Nijmegen. Is dit een klein decennium geleden geopende museum nog steeds trendy?
Jawel, de museumtest wordt feilloos doorstaan.

Nijmegen was een stad aan de RomeinseLimes. Speelde ook een rol in het Vrede van Nijmegen (1679).

De stad ontwierp een maquette waarop op schitterende wijze aan city-marketing werd gedaan. 3D nog voor het bestond. Illustratief sterk. Gewoon verrassend.

Na een vrij middagmaal rijden we door naar Wageningen. In de gebouwen uit de dertiger jaren werd ook zowat een decennium geleden de kunstcollectie ondergebracht van een Nederlands verpakkingsbedrijf, genaamd ‘Het Depot’.

Men bouwde het uit tot een schitterende collectie waarop de mens en de menselijke vormen centraal staan. Recent opende een nieuwe thematentoonstelling: ‘Dromen en verlangen’ door artiest Eppe De Haan.
We besteden ook aandacht aan de nieuwe gebouwen van de Universiteit van Wageningen.

Daarna rijden we door naar Amersfoort, waar we overnachten in Mercure hotel ****
Avondmaal gebruiken we in hetzelfde gebouw, maar in een restaurant los van de hoteluitbating. Vanuit het restaurant hebben we een mooi uitzicht op de nieuwe stadswijk welke de voorbije jaren ontwikkelde omheen het hotel.
 

We starten de dag met een bezoek aan het EEMHUIS.

Het Eemhuis is open! schreewde de pers het uit een half jaar geleden uit. Vanaf toen huizen Scholen in de Kunst, bibliotheek Eemland, Archief Eemland en kunsthal KAdE samen in het markante gebouw aan het Eemplein. Daarmee heeft Amersfoort nu een splinternieuwe culturele hotspot. Op 12 juni 2014 - de verjaardag van de stad - werd het Eemhuis officieel feestelijk geopend, gevolgd door een hele week feestelijke activiteiten.

De vier 'bewoners' hebben in totaal bijna 15.000 vierkante meter tot hun beschikking. Hier kunt u nu zeven dagen per week naar de bibliotheek, loungen tussen bijzondere archiefstukken, workshops volgen in prachtige nieuwe leslokalen, uitnodigende  tentoonstellingen of gewoon binnenlopen voor een lekker kopje koffie in een inspirerende omgeving.

De bibliotheek
De bibliotheek weerspiegelt de dynamiek van deze tijd als centrum voor kennis en cultuur, informatie en ontmoeting. Zij stimuleert lezen, leesplezier en leesbeleving en biedt ruimte voor talentontwikkeling en een leven lang leren. Het Eemplein geeft de bibliotheek Eemland meer mogelijkheden om aan het publiek in een inspirerende omgeving meer activiteiten als lezingen, optredens en debatten te bieden.

Kunsthal KAdE
In februari 2011 besloot de gemeenteraad kunsthal KAdE toe te voegen als gebruiker van het Eemhuis. KAdE organiseert tentoonstellingen op het gebied van (moderne) kunst, architectuur, vormgeving & design en eigentijdse cultuur. KAdE heeft geen eigen collectie, maar is met haar tentoonstellingen op het gebied van moderne kunst en architectuur, naar buiten gericht en open voor impulsen vanuit de hele wereld. KAdE is een levendige plek met een café en winkel.

Momenteel is in Kunsthal KAdE de tentoonstelling: “De Vierkantigste Rechthoek. Tom Barman ziet alle hoeken van een eeuw Belgische kunst te zien”.

dEUS-frontman Tom Barman werd gevraagd om een expositie samen te stellen over Belgische kunst.

De tentoonstelling past in een reeks van activiteiten in Amersfoort die worden georganiseerd om te herdenken dat 100 jaar geleden – bij het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog - veel Belgen naar het noorden vluchtten om aan het oorlogsgeweld te ontsnappen.
Zij werden in verschillende steden opgevangen, waaronder Amersfoort. Het ‘Belgenmonument’ in de stad herinnert nog aan dit moment.
Onder de vluchtelingen bevonden zich verschillende kunstenaars die later zouden uitgroeien tot belangrijke vertegenwoordigers van het Vlaams Expressionisme. Ook in Amersfoort kwam een aantal kunstenaars terecht. In Museum Flehite zal in het najaar van 2014 een tentoonstelling te zien zijn over deze historische gebeurtenis.

Kunsthal KAdE koos voor Tom Barman als gastcurator voor een overzicht van (hedendaagse) Belgische kunst. Barman heeft vanuit zijn persoonlijke kennis en fascinatie een overzicht samengesteld dat de hele twintigste eeuw omvat, met een focus op de eigentijdse kunst. Anders dan te zoeken naar representatieve namen, focuste Barman op individuele werken die voor hem betekenis hebben.

Tom Barman: ‘Als muzikant en filmmaker heb ik 20 jaar lang moeten antwoorden op de vraag: Wat is typisch Belgisch?
Het antwoord ligt volgens mij in het eclecticisme en de tegendraadsheid. In de humor ook. En in het opene. Ik zie of hoor het in de pret-oogjes van René Magritte, in de staalharde no-nonsens van Jacques Brel, in de meertalige dialecten van Raymond Goethals en in de veelzijdigheid van Hugo Claus of Victor Servranckx. Want achter het uitgewoonde cliché van het Belgische surrealisme klopt een experimenteel hart. Altijd met een geniepige lef en een zin om keet te schoppen. Zélfs met schoonheid, als het moet. Met deze tentoonstelling wens ik mijn hoogst persoonlijke visie op dat Belgische ‘typisch ontypische’ te geven. In beeld, schilderij en geluid.’

Archief Eemland

Archief Eemland is het historisch informatiecentrum voor Amersfoort en de regio Eemland. Het archief heeft in het Eemhuis een depot die ruimte biedt aan 7 kilometer archieven. Veel archiefmateriaal staat ook online, waaronder een beeldcollectie van bijna 45.000 foto's. Op het Eemplein biedt het archief de gelegenheid voor het opvragen van historische informatie, bekijken van presentaties en deelnemen aan activiteiten. In De Studeerkamer van Archief Eemland kunt u archiefstukken bestuderen en rustig werken aan uw onderzoek. Archief Eemland heeft ook een webexpositie over het Eemhuis.
Het Eemhuis is ontworpen door Neutelings Riedijk architecten uit Rotterdam. Bij ons vooral gekend als architecten van het MAS en het Hollainhof te Gent.


Na de middag rijden we door naar Zwolle en we bezoeken daar ‘de Fundatie’ in een stadspaleis aan de Blijmarkt te Zwolle.
Blijmarkt is de naam van een plein in het oude centrum van Zwolle.
In vroeger tijden diende dit plein als markt voor het verhandelen van varkens. De naam van het plein is ontleend aan de blijden (projectiewerper, gebruikt tijdens een militair beleg in het verleden) die hier zouden zijn gemaakt. Een andere verklaring voor de naam van het plein is echter dat de bevolking van Zwolle hier het nieuws kreeg (de blijde mare) dat Kasteel Voorst was veroverd. Een mijlpaal in de stadsgeschiedenis.
Aan dit plein staat vandaag onder andere het museum "De Fundatie" voor hedendaagse en moderne kunst. Voorheen was dit het Paleis van Justitie, gebouwd in 1838 in neoclassicistische stijl. Dit staat voor een strakke symmetrische bouw. Ideaal om een streng geordende Justitie erin onder te brengen.

Vandaag prijken in dit gebouw kunstwerken van Turner, Van Gogh, Picabia, Mondriaan, e.a. Deze kunstenaars waren in hun creatieve strijd dikwijls grensverleggend, baanbrekend, ja zelfs een beetje revolutionair.

Dat dit gebouw een stijlwisseling kreeg kwam er door Dirk Hannema (1895-1984), oud-directeur van het Museum Boymans in Rotterdam, welke zijn privaatcollectie schonk. Zijn credo was: mijn belangstelling gaat uit naar alles wat esthetisch boeit, uit welk tijdperk en van welk volk ook, naar alles wat karakter vertoont, wat oprecht zich openbaart, waar spanning in zit, waaruit de persoonlijkheid of het wezen van een periode spreekt.
En dan mag men een ballonvormige structuur, bovenop een streng neoclassicistisch gebouw laten landen. Kunst kan zich die waarde toe eigenen. Verantwoorden. Overmeesteren. Rechtvaardigen.
Om nog één en ander te versterken verwijzen we tevens naar een tijdelijke tentoonstelling:

 

Van Gogh tot Cremer - Nederlandse kunstenaars in Parijs

Tot 4 januari is hier de tentoonstelling ‘Van Gogh tot Cremer - Nederlandse kunstenaars in Parijs’ te zien. Centraal staat de artistieke pelgrimage van Nederlanders naar Parijs, die eind 19de eeuw op gang kwam en duurde tot en met de jaren ’50. Honderden schilders, beeldhouwers en tekenaars uit Nederland – Vincent van Gogh, Kees van Dongen, Piet Mondriaan, Karel Appel, Jan Cremer en vele anderen – verbleven in die periode voor korte of langere tijd in Parijs. Waar de een zich door de stad zelf liet inspireren, richtte de ander zich op de kunst van de internationale avant-garde. Bij terugkeer naar Nederland nam iedereen in zijn werk een stukje Parijs met zich mee. Daarmee geeft de tentoonstelling in de Fundatie behalve een overzicht van het Nederlandse modernisme ook een veelzijdig portret van Parijs als kunsthoofdstad van de wereld.   Zou je je in de wolken wanen, bij het zien van deze kunst in deze locatie?   Daarna rijden we terug naar onze eigen regio. Voelden we aan dat we in een ander land vertoefden? Of voelden we ons thuis?